Η Κάτω Ζάκρος είναι ένα παραδοσιακό ψαροχώρι που βρίσκεται 107km ανατολικά του Αγίου Νικολάου και 40km ανατολικά της Σητείας. Αποτελεί το επίνειο της γραφικής (Άνω) Ζάκρου (7km δυτικότερα), κτισμένο μέσα σε μια εύφορη κοιλάδα με μεγάλους ελαιώνες που περιτριγυρίζεται από γυμνά βουνά. Η περιοχή, που είναι μια από τις πιο απομονωμένες περιοχές της Κρήτης είναι ιδανική για όσους αναζητούν την απόλυτη ηρεμία, μακριά από την πολύβουη καθημερινότητα των πόλεων.
Εδώ υπάρχει ένα μικρό χωριό με όλες τις βασικές ανέσεις, αλλά μην ψάχνετε πολυτέλειες. Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την παραγωγή ενός εκ των ποιοτικότερων ελαιολάδων του κόσμου. Η περιοχή είναι γεμάτη αρχαιολογικούς χώρους, καθώς εδώ υπάρχει το περίφημο μινωϊκό ανάκτορο της Ζάκρου, και γι’αυτό δεν έχει αναπτυχθεί ιδιαίτερα τουριστικά (απαγορεύεται η δόμηση). Ωστόσο θα βρείτε μερικά δωμάτια, ταβερνούλες, μίνι μάρκετ, φαρμακείο και βενζινάδικο, ενώ εκτελούνται δρομολόγια ΚΤΕΛ από τη Σητεία. Το σίγουρο είναι ότι οι άνθρωποι είναι πολύ φιλικοί και δεν θα νιώσετε τουρίστας.
Η όμορφη παραλία του οικισμού σχηματίζεται στην άκρη ενός μεγάλου κόλπου με βοτσαλάκι και υπέροχα ήρεμα νερά, που στα πλάγια γίνεται βραχώδης. Δεν είναι οργανωμένη με ομπρέλες, αν και υπάρχουν αρκετά αλμυρίκια που προσφέρουν σκιά. Η Ζάκρος δεν έχει πολυ κόσμο, ακόμη και τον Αύγουστο, ενώ θεωρείται και ιδανικό μέρος για ψάρεμα. Δίπλα υπάρχουν λίγες ταβέρνες και δωμάτια, τα οποία είναι παλαιάς κατασκευής, καθώς λόγω της αρχαιολογικής ζώνης απαγορεύεται η δόμηση νέων. Αν έχετε αυτοκίνητο, τότε λίγο έξω από το χωριό θα βρείτε νεόδμητα δωμάτια.
Αξιοθέατα
Αν έρθετε στη Ζάκρο, πρέπει να επισκεφτείτε το περίφημο άγριο φαράγγι της Ζάκρου με το ανατριχιαστικό όνομα Φαράγγι των Νεκρών. Ονομάστηκε έτσι από τους πολλούς μινωϊκούς τάφους που βρέθηκαν στις σπηλιές των τοιχωμάτων του. Το φαράγγι είναι προσβάσιμο και η κατάβαση του από την Άνω Ζάκρο διαρκεί περίπου 2 ώρες. Αν κάνετε αναρρίχηση, στην έξοδο του φαραγγιού θα βρείτε διαμορφωμένη πίστα.
Το πιο γνωστό αξιοθέατο της Ζάκρου βρίσκεται κοντά στην έξοδο του επιβλητικού φαραγγιού και δεν είναι άλλο από το Μινωϊκό παλάτι της Ζάκρου, το 4ο μεγαλύτερο μετά τη Κνωσό, τη Φαιστό και τα Μάλια. Είναι το μόνο ανάκτορο που το θησαυροφυλάκιο του έμεινε ασύλητο, δίνοντας πολλά στοιχεία στους αρχαιολόγους. Κτίστηκε το 1900πΧ και καταστράφηκε οριστικά το 1450πΧ, όπως και τα υπόλοιπα ανάκτορα της Κρήτης, και είχε έκταση 8000τμ. Ήταν κτισμένο παρόμοια με τη Κνωσό και τη Φαιστό. Το παλάτι είχε κεντρική αυλή, λαβύρινθο και ιερείο. Τα ευρήματα που βρέθηκαν ήταν αρκετά πλούσια (φύλλα χρυσού, ελεφαντόδοντα, κοσμήματα, αγγεία κλπ), ενώ αποδείχνουν και τη στενή σχέση της πόλης με πολλά λιμάνια της Μεσογείου. Ο αρχαιολογικός χώρος είναι επισκέψιμος, αν και τα περισσότερα ευρήματα φυλάσσονται στο Μουσείο Ηρακλείου.
Επίσης, αν έχετε αυτοκίνητο αξίζει να οδηγήσετε τον παλιό χωματόδρομο για την Άνω Ζάκρο που διέρχεται παράλληλα με τα τοιχώματα του φαραγγιού των Νεκρών. Σε μερικά σημεία ο δρόμος περνάει δίπλα από τους απότομους γκρεμούς και η θέα είναι ιλλιγγιώδης. Όταν φτάσετε στο χωριό κάνετε μια βόλτα στα γραφικά σοκάκια του και στις εκκλησιές του. Μπορείτε να επισκεφτείτε και τις πηγές της Ζάκρου, που δημιουργούν μια μικρή όαση με πλατάνια μέσα στο άγριο τοπίο της Ανατολικής Κρήτης.
Αν έχετε χρόνο μπορείτε να πάτε με βάρκα (ή με δύσκολη πεζοπορία) στο απόμερο σπήλαιο των Πελεκητών, το οποίο είναι από τα μεγαλύτερα της Κρήτης με μήκος που ξεπερνάει τα 300μ. Στο σπήλαιο βρέθηκαν ίχνη κατοίκησης από τη νεολιθική εποχή. Το όνομα του το παίρνει από παρακείμενο λατομείο που πιθανόν χρησιμοποιήθηκε για το κτίσιμο του παλατιού της Ζάκρου από τους Μινωΐτες.
Φωτογραφίες
